Nazofaringit

Nazofaringit (adi soyuqdəymə və ya burun-udlaq infeksiyası), burun və udlağın (yuxarı tənəffüs yollarının) selikli qişalarının iltihabı ilə xarakterizə olunan bir xəstəlikdir. Bu vəziyyət adətən viruslardan qaynaqlanır, lakin bəzən bakterial infeksiya ilə də baş verə bilər. Xəstəlik yüngül keçə bilər, lakin bəzi hallarda narahatlıq yarada bilər.

Nazofaringit

Nazofaringitin Əsas Səbəbləri

Viruslar

Ən çox rast gəlinən səbəblərdən biridir. Rinovirus, koronavirus, adenovirus və qrip virusları nazofaringitin əsas səbəbidir.

Bakteriyalar

Streptococcus pyogenes kimi bakteriyalar nazofaringitə səbəb ola bilər, lakin bu hallar nadirdir.

Allergenlər və qıcıqlandırıcı maddələr

Toz, çirkli hava, siqaret tüstüsü və ya digər kimyəvi maddələr burun və udlaq selikli qişasını qıcıqlandıraraq nazofaringit əlamətlərinə səbəb ola bilər.

Soyuq və quru hava

Soyuq hava və rütubət çatışmazlığı nazofaringitin inkişafını asanlaşdıra bilər.

Nazofaringitin Əsas Simptomları

Burun axıntısı və tıxanıqlığı

Nazofaringit zamanı burun axması və ya burunun tıxanması çox yaygındır. Axıntı şəffaf və ya sarımtıl rəngdə ola bilər.

Boğaz ağrısı və qıcıqlanma

Burun-udlaq bölgəsində ağrı, qıcıqlanma və quruluq hissi yaranır.

Asqırma və öskürək

Asqırma və ya öskürək refleksləri burun və udlaq selikli qişasının qıcıqlanması nəticəsində baş verir.

Qızdırma və yorğunluq

Yüngül hərarət yüksəlməsi, zəiflik və yorğunluq simptomları müşahidə edilə bilər.

Baş ağrısı və təzyiq hissi

Burun və sinüslərdə təzyiq baş ağrısına səbəb ola bilər.

Göz sulanması və qaşınma

Allergik mənşəli nazofaringitdə gözlərdə qaşınma və sulanma müşahidə edilir.

Uşaqlarda qulaq ağrısı və narahatlıq

Uşaqlarda nazofaringit orta qulaq iltihabına səbəb ola bilər və qulaq ağrısı kimi simptomlar yarana bilər.

Nazofaringitin Müalicəsi

Nazofaringitin müalicəsi simptomların yüngülləşdirilməsinə və infeksiyanın qarşısını almağa yönəlib. Virus mənşəli nazofaringit adətən öz-özünə sağalır, lakin simptomların yüngülləşdirilməsi üçün aşağıdakı üsullar tətbiq edilir:

Maye qəbulunu artırmaq

Bol su, bitki çayları və ya isti şorba içərək bədənin nəmlənməsini təmin edin. Bu, selikli qişaların rahatlamasına kömək edir.

Ağrıkəsicilər və qızdırma salıcılar

Parasetamol və ya ibuprofen kimi dərmanlar boğaz ağrısını, baş ağrısını və qızdırmanı azaltmaq üçün istifadə edilə bilər.

Duzlu su ilə qarqara etmək

Duzlu su ilə qarqara etmək boğaz ağrısını və qıcıqlanmasını yüngülləşdirə bilər.

Duzlu burun spreyi və ya buxar terapiyası

Burundakı tıxanıqlığı azaltmaq və nəfəs almanı asanlaşdırmaq üçün duzlu burun spreyi istifadə edilə bilər. İsti buxar da tənəffüsü asanlaşdırır.

Antihistamin dərmanlar

Əgər nazofaringitin səbəbi allergiya isə antihistamin dərmanlar qıcıqlanmanı və burun axıntısını azalda bilər.

Antibiotiklər

Əgər infeksiya bakterial mənşəlidirsə, həkim antibiotiklər təyin edə bilər. Ancaq virus mənşəli nazofaringitdə antibiotiklər təsirli deyil və istifadə edilməməlidir.

Yatarkən başın hündürdə tutulması

Yatarkən başı bir qədər hündürdə tutmaq burun tıxanıqlığını azalda bilər.

Nazofaringitin Qarşısını Almaq Yolları

Əlləri tez-tez yumaq

Əllərinizi sabun və su ilə yumaq infeksiyaların yayılmasının qarşısını alır.

Xəstələrlə təmasdan çəkinmək

Soyuqdəymə və ya qrip simptomları olan insanlarla təmasdan qaçınmaq tövsiyə edilir.

Aşılar

Xüsusilə qrip viruslarına qarşı peyvəndlər immuniteti gücləndirir və infeksiya riskini azaldır.

Allergenlərdən uzaq durmaq

Toz, siqaret tüstüsü və digər allergenlərdən çəkinmək nazofaringitin qarşısını almağa kömək edir.

Sağlam həyat tərzi

Balanslı qidalanma, nizamlı yuxu və fiziki aktivlik immunitet sistemini gücləndirir və infeksiyalara qarşı müqaviməti artırır.

Həkimə Nə Zaman Müraciət Etmək Lazımdır?

Nazofaringit əlamətləri adətən bir neçə gün ərzində yaxşılaşır. Ancaq aşağıdakı hallarda həkimə müraciət etmək vacibdir:

Yüksək və uzun müddətli qızdırma

Şiddətli baş ağrısı və ya üz təzyiqi

Nəfəs almaqda çətinlik

Uşaqlarda qulaq ağrısı və ya qıcıqlanma

İki həftədən çox davam edən simptomlar

Nazofaringit adətən ciddi bir xəstəlik olmasa da, düzgün qayğı və simptomların idarə olunması ilə rahat şəkildə sağalır. Əgər vəziyyətiniz yaxşılaşmırsa və ya ağırlaşırsa, həkimə müraciət etmək vacibdir.

Bu məqalə 15 noyabr 2024 tarixində əlavə edilib. 0 dəfə oxuyun.

Yazıçı
Doktorsitesi
Doktorsitesi
Facebook Twitter Instagram Youtube