Onurğa beynindən (dura) və ya sinir qabığından (Intradural Extramedullary) inkişaf edən şişlər onurğa beynini əhatə edən membranda və ya onurğa beynindən çıxan sinir köklərində böyüyür. Onurğa beyninin içərisində başlamasa da, bu cür şişlər onurğa beyninin sıxılmasına və digər problemlərə səbəb olaraq onurğa beyninin fəaliyyətinə təsir göstərə bilər. Bu qrupa meningiomalar, neyrofibromalar, şvannomalar kimi nisbətən xoşxassəli şişlər daxildir.
Onurğa şişləri onurğa kanalında və ya onurğa sütununu təşkil edən sümüklərdə inkişaf edən şişlərdir. Onurğa şişi də deyilir. Onurğadan başlayaraq onurğa beynini tutaraq onurğa beyninə basa bilərlər.
Metastatik şişlər, bədənin digər hissələrindən olan şişlər onurğa beyni ətrafındakı dəstəkləyici strukturlara və ya nadir hallarda onurğa beyninin özünə metastaz verə bilər.
onurğa beyni şişinin nəticələri
Onurğa beyni şişləri şişin yerindən, ölçüsündən və yayılmasından asılı olaraq müxtəlif əlamət və simptomlara səbəb ola bilər. Şişlər onurğa beynini və ya sinir köklərini, qan damarlarını və ya onurğanın sümüklərini təsir edə bilər.
Ağrı: Şişin yerində yanma, narahat edici ağrı şəklində görünə bilər. Bel ağrısı onurğa şişlərinin ümumi erkən simptomudur. Ağrı gecələr aydın görünür. Sinir kökünün sıxılması səbəbindən qollarda və ya ayaqlarda ağrı görünə bilər.
Güc itkisi, hissiyat itkisi: Xüsusilə qol və ya ayaqlarda hiss itkisi və ya əzələ zəifliyi baş verə bilər. Gəzməkdə çətinlik yarana bilər, bəzən yıxılmağa səbəb olur. Ağrı, isti və soyuğa daha az həssas olan hisslər pozğunluqlar inkişaf etdirə bilər
Bağırsaq və ya sidik kisəsi funksiyasının itirilməsi: Qəbizlik, sidiyə çıxmada çətinlik və ya sidik qaçırma, ereksiya itkisi kimi simptomlar görünə bilər.
Digər tapıntılar: Skolioz, palpasiya olunan şişlik, tortikollis və balans pozğunluğu kimi tapıntılar görünə bilər.
Onurğa beyni şişlərindən və ya hər hansı bir növ onurğa şişindən sıxılma ağrı, nevroloji problemlər və bəzən iflic ola bilər. Bu, həyat üçün təhlükə yarada bilər və daimi əlilliyə səbəb ola bilər.
Onurğa beyni şişinin diaqnozu
Onurğa və onurğa beyni şişlərinin diaqnozu klinik müayinədən əlavə rentgen, kompüter tomoqrafiyası, maqnit rezonans tomoqrafiyası kimi rentgenoloji diaqnostik üsullarla aparılır. Onurğa beyni funksiyalarını ölçmək və qiymətləndirmək üçün EMG, SEP, MEP kimi əlavə diaqnostik üsullardan da istifadə edilə bilər.
onurğa beyni şişinin müalicəsi
Məqsəd şişi tamamilə çıxarmaq olsa da, xəstənin yaşı, ümumi klinik vəziyyəti, şişin növü, yayılması və s. qiymətləndirilərək müalicə planı hazırlanır. Müvafiq olaraq, onurğa və ya onurğa beyni şişlərinin müalicəsi cərrahiyyə, radiasiya terapiyası, kemoterapi və ya digər dərmanları əhatə edə bilər.
Həkimə nə vaxt müraciət etməli?
Onurğa şişləri üçün erkən diaqnoz və müalicə vacib olduğundan, bel ağrınız barədə həkiminizlə danışın:
Davamlı və irəliləyən ağrılarınız varsa,
Ağrınız gecələr güclənirsə
Xərçəng tarixiniz varsa və yeni bel ağrılarınız varsa,
Ürəkbulanma, qusma və ya başgicəllənmə kimi digər xərçəng əlamətləriniz varsa
Ayaqlarınızda və ya qollarınızda mütərəqqi əzələ zəifliyi və ya uyuşma varsa.
