Şizofreniyanın Əlamətləri
Şizofreniyanın simptomları üç əsas qrupa ayrıla bilər: pozitiv simptomlar, neqativ simptomlar və kognitiv simptomlar.
Pozitiv Simptomlar: Həqiqətdə olmayan təcrübələri əhatə edir; hallüsinasiyalar (əsasən eşitmə hallüsinasiyaları), qeyri-real inanclar (vahimələr), qarışıq və ya parçalanmış düşüncə, qeyri-adekvat davranışlar.
Neqativ Simptomlar: Normal emosional reaksiya və ya hərəkətlərin azalması və ya itirilməsi; motivasiya və maraq itkisi, emosional ifadənin azalması, sosial geri çəkilmə.
Kognitiv Simptomlar: Düşüncə prosesində və qavrayışda çətinlik; diqqət, yaddaş və qərar qəbul etmə qabiliyyətinin azalması.
Şizofreniyanın Müalicəsi
Şizofreniyanın müalicəsi, əsasən simptomların idarə edilməsi və xəstənin funksionallığının artırılması üzərinə quruludur. Müalicə planı, xəstəliyin şiddətinə və xüsusiyyətlərinə bağlı olaraq fərdiləşdirilir.
Dərman Müalicəsi: Antipsixotik dərmanlar şizofreniyanın pozitiv simptomlarını əhəmiyyətli dərəcədə azalta bilir. Bəzi hallarda, mənfi və kognitiv simptomların müalicəsi üçün əlavə dərmanlar təyin edilə bilər.
Psixoterapiya: Fərdi və qrup terapiyaları, xüsusilə kognitiv-davranışçı terapiya (KDT), xəstələrə simptomlarını daha yaxşı idarə etmək və sosial bacarıqlarını inkişaf etdirmək üçün kömək edə bilər.
Sosial və Peşəkar Dəstək: Sosial bacarıqların inkişafı, işə yerləşdirmə və yaşayış dəstəyi kimi xidmətlər, xəstələrin cəmiyyətə inteqrasiyasını və müstəqil yaşamalarını təşviq edir.
Ailə Terapiyası: Ailə üzvlərinə xəstəliyi anlamaq və xəstə ilə necə əlaqə qurmaq barədə məlumat verir, həmçinin ailə daxilində dəstək sistemini gücləndirir.
Şizofreniyanın müalicəsi uzunmüddətli bir prosesdir və həm xəstə, həm də ailə üzvlərinin aktiv iştirakını tələb edir. Erkən diaqnostika və müalicə, xəstəliyin təsirlərini azaltmaq və xəstənin yaşam keyfiyyətini yaxşılaşdırmaqda mühüm rol oynayır.
