Vitamin D3-ün Faydaları
1. Sümük və Diş Sağlamlığı
Kalsiumun bağırsaqlardan sorulmasını artırır.
Osteoporoz və raxit kimi xəstəliklərin qarşısını alır.
Güclü sümüklər və sağlam dişlər üçün vacibdir.
2. İmmunitet Sisteminin Gücləndirilməsi
İmmunitet sistemini dəstəkləyərək infeksiyalara qarşı müqaviməti artırır.
Bəzi araşdırmalar göstərir ki, Vitamin D3 səviyyəsi normal olan şəxslər respirator infeksiyalara daha az meyillidir.
3. Əzələ Gücü
Əzələ funksiyasını dəstəkləyir və zəiflik riskini azaldır.
İdman performansını artırmağa kömək edə bilər.
4. Ürək-Damar Sağlamlığı
Ürək-damar xəstəliklərinin riskini azalda bilər.
Damarların sağlamlığını qorumaqda rol oynayır.
5. Psixoloji Sağlamlıq
Depressiya və anksiyetenin qarşısını almaqda rol oynayır.
Mövsümi depressiyaların (SAD) riskini azaldır.
6. Xərçəngdən Qoruma
Araşdırmalar göstərir ki, Vitamin D3 bəzi xərçəng növlərinin (məsələn, kolon, döş) inkişaf riskini azalda bilər.
Vitamin D3 çatışmazlığının əlamətləri
Sümük Ağrısı və Zəifliyi:
Uşaqlarda raxit, böyüklərdə osteomalasiya kimi xəstəliklər.
Əzələ Zəifliyi:
Əzələ ağrısı və hərəkət çətinlikləri.
Tez-Tez Xəstələnmə:
İmmunitet sisteminin zəifləməsi.
Depressiya və Yorğunluq:
Xüsusilə mövsümi depressiya.
Yavaş Yaralanma Sağalması:
Bədənin özünü bərpa etmə qabiliyyətinin azalması.
Vitamin D3 mənbələri
1. Günəş İşığı
Necə əldə edilir?
Dəri, günəşdən gələn UVB şüalarının təsiri ilə Vitamin D3 sintez edir.
Gündəlik Tələbat:
Tənzimlənmiş günəş işığı ilə 15-30 dəqiqəlik təmas kifayətdir.
Problemlər:
Günəş işığı məhdud olan yerlərdə və ya qış aylarında sintez azalır.
2. Qida Mənbələri
Təbii Mənbələr:
Balıq yağı (məsələn, somon, sardina, uskumru).
Yumurtanın sarısı.
Qaraciyər.
Zənginləşdirilmiş Məhsullar:
Süd, portağal suyu, dənli bitkilər.
3. Əlavələr
Vitamin D3 əlavələri dərman və ya damcı şəklində mövcuddur.
Doza:
Həkim tövsiyəsi ilə fərdi ehtiyaclara uyğun qəbul edilməlidir.
Gündəlik Vitamin D3 ehtiyacı
Yaş QrupuTövsiyə Edilən Doza (IU/gün)
0-12 ay400 IU
1-18 yaş600 IU
19-70 yaş600-800 IU
70 yaşdan yuxarı800 IU
Hamilə/Qocalıq600-800 IU
Vitamin D3 Toksikliyi
Vitamin D3 yağda həll olduğu üçün bədəndə yığıla bilər və yüksək dozada toksik təsirlər göstərə bilər. Simptomlar:
Bulantı, qusma.
Hiperkalsemiya (qanda yüksək kalsium səviyyəsi).
Böyrək daşları və böyrək zədəsi.
Yorğunluq və zəiflik.
Qeyd: Toksiklik ehtimalını azaltmaq üçün həkim tövsiyəsi olmadan yüksək dozalarda qəbul edilməməlidir.
Vitamin D3 İlə Bağlı Xüsusi Hallar
Hamiləlik və Emzirmə Dövrü:
Hamilə və emzirən analar üçün kifayət qədər Vitamin D3 qəbul etmək vacibdir.
Körpələrin sümük və beyin inkişafını dəstəkləyir.
Yaşlı İnsanlar:
Yaş artdıqca dərinin D vitamini sintez qabiliyyəti azalır.
Osteoporozun qarşısını almaq üçün müntəzəm qəbul vacibdir.
Qaranlıq Dərili İnsanlar:
Melanin səbəbilə günəş işığını daha az udduqları üçün Vitamin D3 çatışmazlığı riski daha yüksəkdir.
Kroniki Xəstəliklər:
Böyrək və qaraciyər xəstəlikləri olan şəxslər D vitamini metabolizmasında çətinlik çəkə bilər.
Nəticə
Vitamin D3, sümük sağlamlığından immunitetə qədər geniş bir spektrdə sağlamlıq üçün vacibdir. Təbiətdən, qidalardan və əlavələrdən müntəzəm şəkildə kifayət qədər Vitamin D3 qəbul etmək həm xəstəliklərin qarşısını almaq, həm də ümumi rifahı qorumaq üçün əsasdır. Həkim tövsiyəsi olmadan yüksək dozada qəbul edilməməsi və mütəmadi olaraq qan səviyyəsinin yoxlanılması sağlamlıq problemlərinin qarşısını alacaqdır.