📌 Spina Bifidanın Əsas Növləri
NövAçıqlama
✅ Spina Bifida Occulta (gizli forma)Ən yüngül formadır. Onurğa sümüyündə kiçik çat var, amma sinirlər açıqda deyil. Əlamətsiz ola bilər.
⚠️ MeningoselOnurğa qişaları dərialtı kisə şəklində çıxır. Sinirlər daxil deyil, bəzən cərrahiyyə ilə tam sağalır.
❗ Myelomeningosel (açıq spina bifida)Ən ağır formadır. Onurğa beyni və sinirlər kisə şəklində dəri xaricində olur. Əlilliyə qədər gedə biləcək nevroloji pozğunluqlara səbəb ola bilər.
🎯 Əsas Səbəblər
FaktorTəsiri
🧬 Genetik meyillilikAilədə spina bifida və ya sinir borusu qüsuru olanlar
🍊 Folat (fol turşusu) çatışmazlığıHamiləliyin ilk 3 həftəsində bu vitaminin əskikliyi başlıca səbəbdir
☣️ Şəkərli diabet, dərman istifadəsi (antiepileptiklər)Risk faktorlarıdır
🧪 Kimyəvi zəhərlənmələr və ya yüksək hərarətAna bətnində inkişaf pozuntusu yarada bilər
👶 Əlamətlər (formaya görə dəyişir)
✳️ Spina bifida occulta (gizli):
Beldə tük, çuxur, doğuş nişanı və ya şişkinlik
Əlamət verməyə bilər, təsadüfi aşkar edilir
❗ Myelomeningosel (açıq):
Yeni doğulmuş körpənin belində kisə (mayelə dolu)
Ayaqlarda zəiflik, hərəkətsizlik və hisssizlik
Sidik və nəcis saxlaya bilməmə (nevrogen sidik kisəsi)
Ayaq deformitələri (çəkmə ayaq, düz pəncə)
Beyin mayesinin yığılması (hidrosefaliya) ilə birlikdə görülə bilər
🔬 Diaqnostika
👩⚕️ Hamiləlik dövründə (prenatal):
TestNəticə
💉 Alfa-fetoprotein (AFP) testiQanda yüksək çıxarsa sinir borusu defekti şübhəsi
🧬 Prenatal ultrasəs və fetal MRTDölün onurğa və sinir sistemi strukturunun görüntülənməsi
👶 Doğuşdan sonra:
MRT və KT ilə sinir toxumasının vəziyyəti
Sidik yolları və böyrəklər üçün USM
Nevrologiya və urologiya müayinəsi
